ZAMEK CZY NIE ZAMEK -STOBNICA

 Zamki kojarzą się nam głównie ze Średniowieczem. Były budowane w celach obronnych oraz pełniły funkcję siedziby monarchy. Zamki dla nas kojarzą się królem, królową, zakonnikami, rycerzami,  służbą i oczywiście białą damą. Każdy zamek średniowieczny charakteryzował się kamiennym murem ze strzelnicami i fosą, która otaczała go z każdej strony. Typowy zamek posiadał most zwodzony, wysoką więżę lub kilka oraz umocnione bramy wjazdowe. Każdy z nich posiada swoją niezwykłą historię. Czy obiekt w Stobnicy to zamek czy twór mieszkalny ludzkiej fanaberii ? Budowla w Stobnicy ma mury z otworami strzelniczymi, wysoką wieżę, fosę, bramę wjazdową, most zwodzony. Jest tam dziedziniec a sam budynek przypomina zamek, ale nie ma  historii. Nie mieszka tam władca ani nie ma  rycerzy ;) Nie ma też białej damy i historii z nią związaną. Budowa "Zamku w Stobnicy" wywołała sporo kontrowersji ze względu na jego lokalizację, a mianowicie budowla powstała na obszarze Natura 2000, na skraju puszczy Noteckiej. Nie wiadomo dlaczego inwestor zdecydował się na budowę tak ogromnego obiektu w takim wrażliwym miejscu pod względem ekologicznym. Do tego dochodzą kontrowersje czy ma to być zamek, czy ma to być atrakcja turystyczna czy hotel, czy może wszystkiego po trochu ? 

Przejdźmy najpierw do samego obiektu, który stoi bezpośrednio na wodzie i jest nią otoczony ze wszystkich stron. Z tego co można wyczytać w przewodniku zamek nie został wybudowany na wyspie, ale sam w sobie jest wyspą, gdyż jego fundamenty położone są niżej niż dno zbiornika.  Zamek liczy 15 pięter a jedno z nich, te z lochami, znajduje się pod wodą. Wysokość budowli to 70 metrów, mury obronne liczą 20 metrów wysokości i są wykonane są z naturalnego granitu. Gdyby porównać wysokość zamku w Stobnicy do innego budynku mieszkalnego, byłoby to 30 pięter, ponieważ na zamku każde piętro jest 2x wyższe niż klasyczne piętra. Pod zwodzonym mostem znajduje się port do którego prawdopodobnie będzie można wpłynąć łódką. Zamek w Stobnicy posiada również tzw. Dziedziniec Dolny, w którym mają znajdować się komnaty mieszkalne. Nad Zamkiem Dolnym góruje Zamek Górny z najwyższą wieżą. Tam również znajdują się komnaty mieszkalne oraz ma być ulokowana kaplica. Zamek liczy 16 wież i baszt wieżowych. W mniejszych basztach znajdują się klatki schodowe, których łącznie jest ponad 200. Jedną z dwóch dróg prowadzących do zamku jest Most Mały, który prowadzi do podzamcza. Oczywiście most jest zwodzony. Drugi most to Most Duży - główne wejście do zamku. Ten most, wykonany z drewnianych belek, ma nośność 40 ton , co oznacza, że bez problemu przejedzie nim wóz strażacki.  Z tego miejsca widać ogromne okna, które liczą 15 metrów wysokości i docelowo mają doświetlać Salę Balową. 

Zbiornik wodny, na którym wznosi się zamek jest zasilany wodą z rzeki Kończak, która uchodzi do Warty. Z ciekawostek woda, która wypływa z tego zbiornika jest czystsza, niż ta, która wpływa . Jezioro naturalnie oczyszcza wodę. Stobnicki zbiornik wodny jest sztucznym zbiornikiem, który powstał kilkanaście lat temu. Wcześniej na początku XX wieku w tym miejscu znajdowały się pola uprawne. Następie za pomocą małych wagonów usypano około 1,5 metrowe wały, tworząc stawy hodowlane, które były zasilane płynącą obok rzeką. Stawy zostały przekształcone w zbiornik wodny ok. 15 lat temu. 

Zamek został dostosowany w celu ochrony ptaków. Małe okna są schowane w dość głębokich wnękach, a duże zostały podzielone na małe części tak zwanymi szprosami. Dzięki temu ptaki rozpoznają na swej przeszkodzie okna i nie uderzają w nie. W stawach hodowano: karpie, leszcze, amury czy pstrągi (taka klasyka). Z ciekawostek jezioro w najgłębszym miejscu ma 7 metrów głębokości i znajduje się na nim ok. 20 wysp, które są miejscem schronienia dla ptactwa.

 Autorami projektu Zamku w Stobnicy są poznańscy architekci Waldemar Szeszuła i Dymitr Nowak. Architekci nie inspirowali się żadnym innym zamkiem, ani innym budynkiem. Budynek jest autorskim pomysłem. Głównym zamysłem architektów jest aby dachy zamku były płaskie by mogły pełnić inne funkcje użytkowe. Zamysł ten nie dotyczy jednak dachu kaplicy oraz tzw. domku ogrodnika. Jest to dobry pomysł np. na ulokowanie uli, które często powstają na dachach budynków w dużych miastach. 

Mam wrażenie, iż zarządca tego miejsca ze względu na ogromne zamieszanie wokół budowli w takim miejscu stara się udowodnić, iż budowla ta nie wpłynęła negatywnie na  środowisko, a wręcz przeciwnie. Na przykład na najwyższej wieży widoczny jest niewielki kamienny balkon. Jest to platforma przeznaczona dla sokoła wędrownego z gniazdem. Sokoły ukochały sobie wysokie budynki oraz formacje skalne, dlatego zamek umożliwił reintrodukcję na budynku oraz w pobliskim terenie. Dodatkowo w Zamku znajduje się kilka małych otworów dla jerzyków. Ponoć w przyszłości będzie możliwość obserwacji zarówno sokołów jak i jerzyków w internecie. 

Na uwagę zasługuje fakt, iż zamek został wybudowany z kamienia pochodzącego z Polski. Użyto m.in kamienia izerskiego, pochodzący z Gór Izerskich. Wykorzystano go głównie do budowy murów zamkowych. Kolejny minerał to kamień Sobótka pochodzący z miejscowości pod Wrocławiem, ten kamień wykorzystano do budowy klatek schodowych. Wapienie i marmury to kolejny rodzaj kamienia, który został wykorzystany do budowy kolumn i płyt posadzkowych. Sporo elementów jest również wykonanych z piaskowca, a elementy dekoracyjne wykonano z serpentynitu. 

Zwiedzanie, a raczej spacer Ścieżką Edukacyjno- Przyrodniczą przy zamku kończy się przy strefie wejścia, w której skład wchodzi również sklep z pamiątkami, kawiarnia oraz toaleta. Pamiątki, które możemy zakupić to m.in. działa wykonane ręcznie  przez pracowników zamku. Przy wejściu lub wyjściu warto spojrzeć w górę by ujrzeć zielone dachy porośnięte rozchodnikami .

Zamek w Stobnicy ewidentnie swą bryłą i elementami odzwierciedla prawdziwy średniowieczny zamek. Jednak biorąc pod uwagę jego czas powstania i przeznaczenie nie jest prawdziwym zamkiem z historycznego punktu widzenia.  Odchodząc od tematu kontrowersji samej budowli trzeba przyznać, iż robi ogromne wrażenie na żywo. Prace budowlane jeszcze trwają i nie ma możliwości zwiedzania zamku wewnątrz. Co prawda na terenie budowli nie ma już żadnego ciężkiego sprzętu i prace są raczej na ukończeniu. Zamek to niewątpliwe duża promocja wsi sołeckiej Stobnica. 

Cena wejściówki 50 zł/os.

.